5 listopada 2014 r. w Warszawie w siedzibie ZG Związku Nauczycielstwa Polskiego odbyła się konferencja na temat: MEDIACJE – najlepszy sposób na rozwiązywanie konfliktów, w której uczestniczyła Dorota Karkowska. Konferencja została przygotowana z udziałem specjalistów z Polskiego Centrum Mediacji w Warszawie.
Szkoła jest miejscem, gdzie spotykają się osoby z różnych środowisk, kultur rodzinnych (często narodowych), wychowanych w różnych tradycjach i atmosferze. Proces tworzenia wspólnoty wśród takiej różnorodności często powoduje konflikty. Jednym ze sposobów ich rozwiązywania na drodze pertraktacji są mediacje, czyli proces dobrowolnego dochodzenia do rozwiązania spornych kwestii, prowadzony w obecności osoby trzeciej - neutralnego i bezstronnego mediatora. Mediator wspiera uczestników sporu w wypracowaniu rozwiązania jak najbardziej satysfakcjonującego dla skonfliktowanych stron.
Kto może być mediatorem? Nauczyciel - mediator lub mediator rówieśniczy, czyli uczeń, który:
- cieszy się zaufaniem kolegów i nauczycieli,
- reprezentuje wartości respektowane przez szkołę,
- jest przeszkolony w zakresie prowadzenia mediacji i stale doskonali swe umiejętności,
a także posiada predyspozycje osobowościowe – jest otwarty na innych ludzi, nie posługuje się w swoim postrzeganiu świata stereotypami, rozwiązuje spory bez przemocy, szanuje innych niezależnie od ich poglądów i wartości, jakie wyznają.
Można je prowadzić, gdy:
- konflikt dotyczy tylko uczniów,
- uczestnikami mediacji są uczniowie,
- mediator- nauczyciel ma pewność, że zostanie utrzymana równowaga stron i nikt nie będzie dominował,
- konflikt, którego mediacja dotyczy wydarzył się niedawno i można znaleźć jego rzeczywiste przyczyny.
Warunki organizacyjne:
a) przygotowanie na terenie szkoły pomieszczenia do przeprowadzania mediacji;
b) wypracowanie procedur mediacyjnych;
c) wprowadzenie zapisu o mediacji, jako metody rozwiązywania konfliktów, w dokumentach regulujących
działalność szkoły.
Warunki merytoryczne:
a) kadra pedagogiczna powinna znać zasady i reguły mediacji, jej podstawowe założenia oraz korzyści
płynące z rozwiązywania sporów przy jej pomocy;
b) przygotowanie nauczyciela, opiekuna mediatorów rówieśniczych (szkolenie dla nauczycieli w Polskim
Centrum Mediacji)
c) mediator rówieśniczy musi dysponować wiedzą i praktycznymi umiejętnościami rozwiązywania sporów
bez przemocy oraz prowadzenia mediacji.
Kolejność procesu mediacyjnego:
- zgłoszenie się do mediatora
- rozmowa mediatora z każdą ze stron oddzielnie
- zebranie zgody stron i ich rodziców
- proces mediacyjny, czyli spotkanie stron w obecności mediatora (najpierw indywidualne, potem wspólne)
- zawarcie ugody (porozumienie stron, które nie jest przez nikogo narzucone, wypracowują je zainteresowane strony i obie strony je akceptują)
- zawiadomienie dyrekcji lub sądu, policji, prokuratury o zawarciu ugody w sprawach karnych satysfakcjonująca strony ugoda pozwala pokrzywdzonemu złożyć wniosek do sądu o umorzenie sprawy
W wielu sytuacjach mediacja osiąga rezultaty tam gdzie inne metody zawodzą. Uczniowie sami analizują swoje zachowania i dochodzą samodzielnie do konstruktywnych wniosków. Mówią o swoich uczuciach, do których w sytuacji szkolnej najczęściej się nie przyznają lub często ich sobie nie uświadamiają.
Polskie Centrum Mediacji przy udziale wielu osób podejmuje starania i wysiłki by wiedza o mediacji stała się powszechna szczególnie w szkołach, które obfitują w konflikty. Prowadzi szkolenia dla nauczycieli i uczniów w placówkach oświatowych, zachęcając przy tym do utworzenia SZKOLNEGO KLUBU MEDIATORA.
